Het was vandaag een mooie boekenweekgeschenkdag. Ik dacht ik ga deze keer maar eens naar Leiden, naar het Museum Volkenkunde, een museum over mensen.
Het is opvallend dat sommige volken wel heel actief waren in het opzoeken van andere volken. De Europese naties waren daar bijzonder knap in. Dat ging niet altijd vredelievend. Maar waar ter wereld heerste wel vrede? Het kunstmatig aangelegd eilandje dat de Nederlanders mochten bezetten voor hun handel met Japan was wel een bijzondere overeenkomst. Dejima, bij Nagasaki, is nu gerestaureerd en een toeristenattractie. Leiden heeft ook een band met Japan, via Siebold en de Hortus.
Er bestaat nog steeds onzekerheid over welke natie eigenlijk Amerika ontdekte. Zo lijkt de boekdrukkunst ook zowat overal ter wereld uitgevonden te zijn. Er wordt beweerd dat China in 1421 Amerika reeds ontdekte, maar door troebelen in eigen land gedwongen werd om de verkenning af te blazen. Het zou best kunnen.
Nog te zien tot 12 januari 2020: Kritiek en compassie
"Tentoonstelling over het 17e-eeuwse manuscript van Felipe Guaman Poma de Ayala dat nu nog steeds actueel is en dat behalve als unieke geschiedschrijving ook als aanklacht tegen de koloniale overheersers beschouwd wordt.
In de expositie KRITIEK EN COMPASSIE: ‘Felipe Guaman Poma de Ayala – 17e-eeuwse Inca schrijver in de schijnwerpers’ is een hoofdrol weggelegd voor Felipe Guaman Poma de Ayala. De auteur, een afstammeling van de Inca’s, schreef en illustreerde aan het begin van de zeventiende eeuw een baanbrekend werk: Nueva corónica y buen gobierno: Nieuwe kroniek en goede regering. Een moedig, handgeschreven manuscript van meer dan duizend pagina’s, gericht aan de Spaanse koning Philips de Derde. Het doel hiervan was tweeledig: een gedetailleerd document over de geschiedenis en cultuur van zijn volk, de Inca’s, en tegelijk een aanklacht tegen de koloniale overheersers. Daarmee kan Guaman Poma als een van de eerste anti-koloniale schrijvers van het continent worden beschouwd. In Peru is Poma in 2018 nog steeds bekend en zijn gedachtegoed inspireert bijvoorbeeld kunstenaars.”
Het boek is geschreven in het Spaans. Het oorspronkelijke manuscript bevindt zich in Denemarken. Het is verlucht met fraaie tekeningen. Zegge en schrijve 1189, duizend honderdnegenentachtig pagina’s lang.
Cay coritacho micunqui? ¿Es éste el oro que comes? Este oro comemos.
Is dit het goud dat jullie eten? Dit goud eten wij.
Het is wonderlijk om te zien hoe mensen overal ter wereld hun eigen ideeënwereld creëren, gevuld met goden en demonen. Hoe goed is het dan om een boeddha te zien die rust en vrede uitstraalt.
De ene god is de andere nog niet. En over goden en hun discipelen heeft dan weer een moderne Leidenaar een thriller trilogie geschreven die werelddelen en religieuze feiten en mythen met mekaar verbindt. Jeroen Windmeijer geeft zelfs rondleidingen naar de plekken in Leiden die in zijn boeken voorkomen.
Vroeger had je avontuurlijke wereldontdekkers. Het is ongelooflijk hoeveel moeite sommigen deden om haast ondoordringbare landen binnen te komen als Japan en China. Ik was in de boeken van het museum aan het snuffelen en vond daar een relaas van ene Isaac Titsingh over zijn bezoeken aan het hof van de keizer van China. In die tijd ging reizen vaak heel moeizaam. Het was daarom interessanter.
Tegenwoordig kan bijna elke wereldbewoner naar elk ander land toe. Op station Schiphol stapte zowat een hele school Spaanse scholieren met grote koffers de trein in. In de tuin van Museum Volkenkunde zat een groepje Japanners hun 花見 hanami bloesemfeest te vieren onder de sakura.
De wereld is klein geworden. Tegenwoordig komt het buitenland naar je toe.
