Amsterdam is een opera

Het Decoratelier van De Nederlandse Opera is gevestigd in Amsterdam-Zuidoost. Dat is iets waar we trots op kunnen zijn.

Odeon: "Weet u bijvoorbeeld dat ons Decoratelier in Amsterdam-Zuidoost geheel vernieuwd is? Dit ambachtelijke topcentrum voor het vervaardigen van decors en rekwisieten is uniek in de wereld qua omvang en technische mogelijkheden. Topkwaliteit en vakmanschap in de puurste vorm. Dit seizoen is het Decoratelier exclusief te bezoeken voor donateurs van onze organisatie. Een extra reden om ons huis te steunen!"

DNO publikaties

Vanavond gaat de nieuwe website www.amsterdamiseenopera.nl de lucht in (niet à la Jan van Speijk, maar op het ethernet). Lees verder in het najaarsnummer van Odeon.

boom!

"Geïnspireerd op Der Ring des Nibelungen van Richard Wagner daagt De Nederlandse Opera van oktober 2013 tot en met februari 2014 een ieder uit om na te denken over de toekomst van de natuur en de aarde. Wagners Ring-cyclus laat in vier opera’s een wereld zien die vanaf het begin gedoemd is ten onder te gaan. Nadat Wotan de tak van de wereld-es in het begin van de cyclus heeft afgebroken verdort de boom aan het eind van de cyclus totaal.

Met BOOM! Amsterdam is een opera brengt De Nederlandse Opera dit najaar met de stad Amsterdam een ode aan de natuur en aan Richard Wagner. Op verrassende locaties zijn bijzondere — vaak speciaal voor het project gecomponeerde — muziekstukken te horen: van One minute opera’s bij Amsterdamse bomen tot melodrama’s in het Muziektheater en van koorstukken door scholieren op IJburg tot korte persoonlijke opera’s in Bos en Lommer."

"Met indringende voordrachten en gepassioneerde zangers, met muziek uit het repertoire van Wagner en uit recycling, met voorstellingen binnen het Muziektheater en op locatie in Amsterdam – BOOM! Amsterdam is een opera heeft de ambitie om een ander licht op de natuur en de kunstvorm opera te richten. Het project wil niet alleen de actualiteit van Wagner duidelijk aantonen maar ook een sociaal en ecologisch duurzaam creatieproces ontwikkelen. Het idee van de sociale duurzaamheid baseert zich op het langetermijndenken en bestendige menselijke relaties."

Met de interpretatie van Wagner en in het bijzonder Der Ring des Nibelungen kun je verschillende kanten op. Misschien wordt het tijd om de besmette interpretatie ervan voorgoed vaarwel te zeggen en terug te gaan naar de inhoud van de opera, het verhaal zelf. Er is altijd ruimte voor verschillende invalshoeken in de appreciatie.

"De Nibelung is bang voor de natuur, is van haar vervreemd geraakt."

Dat geldt inderdaad voor veel van onze huidige politici. Natuur moet zonodig onderworpen worden en te gelde gemaakt ter meerdere eer en glorie van het ego van het individu.

"Siegfried is een rebellerende puber? Niet helemaal, meent Stephen Gould: ‘Tieners proberen vaak hun leeftijdgenoten na te doen of te overtreffen en zo te rebelleren tegen de autoriteit. Siegfried rebelleert echter zonder meer. Zijn leraar en vriend is de natuur zelf, waarvan we weten dat zij meedogenloos kan zijn. Ik denk niet dat Siegfried ruw en wreed wil zijn, hij ís het gewoon. Aan Mime vertelt hij hoe hij leerde wat liefde is: dat hij een moeder met haar jongen zag en toen besloot haar niet te doden omdat hij begreep dat de jongen haar nodig hadden. Daardoor weten we dat Siegfried geen problemen heeft met het doden; hij heeft er geen morele gevoelens over. Hij vindt het niet moeilijk om hard te zijn, maar het is geen hardheid op zichzelf, die je bij rebellerende jongeren soms wel tegenkomt. Siegfried is deel van de natuur: de natuur kan zowel wreed als mooi zijn.’

...

‘Siegfried is in Siegfried vrij van alle conventies: hij is niet goed, hij is niet slecht, hij is wat hij is."

Goed en kwaad ontstaan op het moment dat het individu in aanraking komt met de anderen. Een volkomen zelfstandig, autonoom individu bestaat niet, tenzij er maar één persoon op de aarde zou leven. Op het moment dat er twee mensen bestaan begint de moraal. Er is geen Jenseits von Gut und Böse (Voorbij Goed en Kwaad). Wie zichzelf boven goed en kwaad verheven voelt stelt zich buiten de mensheid en gaat ten onder. Dat is duidelijk gebleken toen de wil tot macht de overhand kreeg in Nazi-Duitsland.

"In zijn revolutionaire geschriften rond 1850 typeert Wagner de conventionele opera als onderdeel van een huichelachtige maatschappij waarin geld, geweld en macht de dienst uitmaken. Het hof van de Gibichungen waar Siegfried en Brünnhilde verzeild raken is precies zo’n maatschappij.

...

In Wagners allereerste versie uit 1848, wanneer het werk nog Siegfrieds Tod heet, stijgen Siegfried en Brünnhilde aan het slot samen op richting Walhalla. Als een Germaanse Christusfiguur neemt de geofferde Siegfried de verantwoordelijkheid voor de zonden van de godenfamilie. Walhalla en de Goden worden in die versie niet vernietigd. In de verschillende versies die Wagner na 1852 overwoog, gaat de godenburcht wel in vlammen op. En in de uiteindelijke variant verschuift de rol van verlosser in zekere zin van Siegfried naar Brünnhilde. ‘De trouwste moest mij verraden, opdat een vrouw wetend werd,’ laat Wagner haar aan het slot van Götterdämmerung zeggen. Brünnhilde heeft verschillende stadia moeten doorlopen om de verlossing te kunnen bewerkstelligen. Haar wijsheid verloor ze met haar menswording. Haar liefde maakt plaats voor haat wanneer ze ontdekt dat Siegfried haar ontrouw is, en hun verbintenis ontkent. Nadat ze echter de ware toedracht van Siegfrieds verraad leert kennen en hem vergeeft, is ze liefdevol en wijs tegelijk. Pas nu kan ze de Ring teruggeven aan de Rijndochters, en daarmee de balans tussen mens en natuur herstellen.

...

Tot op de dag van vandaag kruisen wetenschappers de degens over de vraag, hoe we Wagners vierluik nu eigenlijk moeten interpreteren.

Ook Wotans strijd tegen Alberich heeft actualiteitswaarde. Hij confronteert ons met het dilemma hoe een vrije, westerse samenleving zich op een ethisch aanvaardbare wijze kan beschermen tegen de woede van onderdrukten die eveneens aanspraak willen maken op de rijkdom van de aarde. Wagners in de Ring verwerkte gedachte dat we zuinig moeten zijn op deze aarde, haar iets terug moeten geven in plaats van telkens te nemen, verdient het eveneens meer dan ooit om nageleefd te worden."

Wagnerjaar

DNO: "De 200ste geboortedag van Richard Wagner (1813-1883) wordt wereldwijd groots gevierd. Zo ook in Amsterdam. Op 28, 29, 30 november en 1 december organiseert De Nederlandse Opera samen met het Wagnergenootschap Nederland, de Universiteit van Amsterdam en het Goethe-Institut een congres geheel gewijd aan Wagner. Het is de eerste keer dat in Nederland een dergelijk evenement plaatsvindt. "

© 2009