VN: "De VVD hamert op zuinigheid en belooft de begroting het snelst van alle partijen op orde te hebben, terwijl tegelijkertijd ook de belastingen omlaag gaan.
Het is misschien wel het meest succesvolle marketingverhaal in de Nederlandse politiek: het beeld dat de VVD van zichzelf heeft neergezet als liberale partij waar de hardwerkende Nederlander zijn belastingcenten met een gerust hart aan kan toevertrouwen. Het is een aantrekkelijk verhaal, dat het goed doet bij de VVD-achterban. Zelfs de meeste linkse kiezers leven in de veronderstelling dat de VVD een bijzonder zuinige partij is, zij het over de rug van de zwakkeren. Er zullen waarschijnlijk zelfs mensen zijn die door de economische crisis sterker geneigd zijn op de VVD te stemmen, omdat die partij tenminste goed op de centen past.
Kabinetten met de VVD waren de afgelopen zestig jaar niet zuiniger dan kabinetten met de PvdA, zo blijkt uit de begrotingscijfers van het CBS. De Nederlandse overheid had de afgelopen decennia bijna altijd tekorten, ook in jaren dat de economie groeide. VVD'ers hameren voortdurend op de puinhopen die Joop den Uyl als premier aangericht zou hebben, maar hij sloot zijn regeerperiode af met een begrotingstekort van rond de twee procent. Onder zijn opvolgers, het rechtse kabinet-Van Agt/Wiegel, schoot het tekort omhoog tot maar liefst zes procent.
De partij is gul met subsidies voor de eigen achterban: huiseigenaren en ondernemers. Het halsstarrig vasthouden aan de hypotheekrenteaftrek is zeer antiliberaal: bijna alle deskundigen zijn het erover eens dat de aftrek een miljarden verslindende subsidie is die zowel de huizenmarkt als de arbeidsmarkt ernstig verstoort. VVD'ers zijn bovendien opvallend vaak betrokken bij riskante prestigeprojecten en declaratieschandalen, ten koste van de belastingbetaler.
... VVD'ers [zijn] opvallend vaak verantwoordelijk voor grote, landelijk spraakmakende affaires: de kostenoverschrijdingen bij de Betuwelijn (4 miljard duurder), de Amsterdamse Noord/Zuidlijn (1,7 miljard duurder), de Rotterdamse Museumpark-parkeergarage (de 'blunderput', 55 miljoen duurder), de tramtunnel in de Haagse binnenstad (de 'zwemtunnel', 130 miljoen duurder), de bouw van de overbodige containerterminal in Amsterdam (28 miljoen verlies), het uitgraven van het Wieringerrandmeer (voorlopige kosten: 35 miljoen), de Joint Strike Fighter (schade nog onbekend maar stijgend) en het gokken met provinciaal belastinggeld in de Ceteco- en Landsbanki-affaires (verliezen respectievelijk 47,5 miljoen gulden en 78 miljoen euro).
In de nationale 'eredivisie' van financiële debacles zijn er maar een paar waarin VVD-politici géén leidende rol hebben gespeeld. Denk aan de wantoestanden bij woningcorporatie Vestia, de slepende verbouwingen van het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum in Amsterdam en de Blauwe Stad in Groningen. De Amsterdamse VVD wil overigens geen onafhankelijk onderzoek naar de kostenoverschrijdingen bij het Stedelijk Museum en de Groningse VVD gelooft nog steeds in de Blauwe Stad.
Want dat is een andere opvallende rode draad in alle hier genoemde debacles: de hardnekkigheid waarmee VVD-politici fouten blijven herhalen. De meest beruchte is planningsoptimisme, de neiging om alleen de voordelen te zien en de risico's te onderschatten.
Hoe komt het nu dat uitgerekend die VVD, de partij die zegt zo zuinig te zijn, zo vaak bij financiële debacles en declaratieschandalen betrokken is? Daar zijn verschillende oorzaken voor. In de eerste plaats zijn VVD'ers in de praktijk domweg minder liberaal dan ze zeggen.
Het bedrijfsmatige denken veroorzaakt ook op een ander - dieper - niveau problemen. Sinds Reagan en Thatcher pleit de VVD voor bestuur op afstand, deregulering, verzelfstandiging en dergelijke. Nu geloofden ten tijde van de Paarse kabinetten ook de PvdA en D66 daar nog in, maar geen partij is zo sterk in de greep van het marktdenken geraakt als de VVD. Dat heeft hier en daar grote problemen veroorzaakt.
Naast het debacle bij het COA [Centraal Orgaan opvang asielzoekers] was Hermans als president-commissaris ook medeverantwoordelijk voor het faillissement van thuiszorgorganisatie Meavita in 2009. Hij introduceerde als minister van Onderwijs het marktdenken in het hoger onderwijs, wat mede leidde tot de beruchte hbo-fraude.
En dan is er nog de dramatische ondergang van DSB, waaraan maar liefst vier prominente VVD'ers - Gerrit Zalm, Ed Nijpels, Frank de Grave en Robin Linschoten - voor korte of langere tijd verbonden waren als bestuurder of toezichthouder. Het blijft een raadsel wat hen bezield heeft om te gaan werken voor een club die groot geworden is met woekerrentes."
En dan is de VVD ook nog eens samen met een paar meelopers verantwoordelijk voor de miljardengraai in pensioenfonds ABP, waarmee ze ook verantwoordelijk zijn voor de huidige afbraak van onze pensioenen. De VVD is samen met het CDA de spil achter de diefstal van openbaar bezit, onze natuur. Zelfs de PvdA is in sommige steden gevallen voor de commercialisering van onze parken. Wekenlang worden parken onttrokken aan de publieke recreatie om mega-evenementen te huisvesten die voor honderdduizenden euro's schade toebrengen aan onze groengebieden. Het kost de gemeenschap heel veel geld, en de winsten gaan naar de organisatoren van evenementen, de VVD achterban.
Wie nu nog stemt op de VVD ... maar dat heb ik al vaak genoeg gezegd.
Doorschuiven van de lasten en aanpakken van bonussen en steekpenningen.