Volkskrant: "Er mag wel eens wat meer ‘liefde’ voor de stad doorklinken in het kabinetsbeleid, bepeinst Maarten van Poelgeest. De grote stad wordt altijd als een bundeling van problemen gezien. Wat nou poel van ellende?
‘Wereldwijd gaat de trek naar de stad voort. Meer dan de helft van de wereldbevolking woont in de stad. De nieuwe economie – kennisindustrie, creatieve industrie, dienstverlening, toerisme – heeft de stad als natuurlijke biotoop. Hier willen de mensen wonen. Met alle voorzieningen. Compacte steden zijn de motor van onze economie.’
Ook in politieke zin breken voor de stad belangrijke weken aan. In oktober presenteert Amsterdam de Structuurvisie 2040, een schets over hoe de stad verder denkt uit te breiden. In diezelfde maand moet het kabinet beslissen over de plannen van Almere en Amsterdam om naar elkaar toe te groeien, onder meer via een ov-verbinding in het IJmeer.
‘Het is goedkoper om ergens in de provincie grote bouwlocaties te ontwikkelen. Bouwen in de stad is duur. Dat is een keuze. De stad helpen is niet eens een kwestie van centen. Geef ons de mogelijkheid om zelf te verdienen. Bijvoorbeeld door het opleggen van 1 procent extra btw. Iedereen profiteert van onze voorzieningen, maar de gemeente zelf wordt er niet rijker van.’ "
Als het goedkoper is om te bouwen in de provincie dan lijkt dat een veel betere oplossing voor de behoefte aan woningen, zeker in een tijd van crisis, en die crisis zal de komende jaren niet minder worden. Onze politici moeten zich realiseren dat er grenzen zijn aan de maakbaarheid van de samenleving en aan het incasseringsvermogen (financieel en gevoelsmatig) van de inwoners. Het importeren van nieuwe arbeidskrachten en het aanmoedigen van immigratie is gedoemd om tot mislukking en ellende te leiden. Amsterdam Zuidoost zit aan de grens van zijn gebied tegen Utrecht aan. De enige mogelijkheid om uit te breiden is de lucht in (net als van Speijk) met hoogbouw of het groen en het milieu nog meer aantasten.
Vrijstaat Amsterdam is een tentoonstelling die een aantal architecturale mogelijkheden uitwerkt. De VPRO heeft een website compleet met video opgezet over De Eeuw van de Stad. Maar of dat ooit tot iets positiefs zal leiden is de vraag.
Liefde voor bakstenen, of voor mensen?
Het is duidelijk dat mensen liever tussen het groen wonen. Als er iets de zeden kan verzachten dan is dat de natuur. De Franse filmer Jacques Tati heeft als geen ander het gevoel van nostalgie beschreven als het dorpse aspect van wonen verdwijnt. Dat gevoel is universeel. Het gaat om een strijd tussen de grote belangen van het bedrijfsleven en dat van de inwoners. Hoe groter een stad hoe groter de problemen met de banlieues, de buitenwijken en voorsteden. Parijs kent grote problemen in haar banlieue met immigranten, net als Zuidoost. Of de naam banlieue ontstaan is als plaats van balling van ongewenste activiteiten en groepen of als naam voor het gebied tot waar de autoriteit (le ban) van de stad gold, is niet zeker.
In elk geval is duidelijk dat naarmate een stad groeit er meer economische mogelijkheden komen maar ook grotere problemen met inwoners. Het opgeven van groen en natuur voor economisch voordeel van de stad is niet alleen ongewenst door de bewoners maar is ook slecht voor de leefbaarheid, het milieu, en leidt tot toenemende vervuiling van steden. Alleen al daarom is het ontwikkelen van steden als Almere, het inplanten van bedrijven en infrastructuur daar, een betere oplossing dan het ongebreideld doorgroeien van Amsterdam tot een log, onwerkbaar geheel, dat verstopt dreigt te raken door slechte vervoersmogelijkheden en milieuvervuiling. Het uitbreiden van het wegennet om Amsterdam toegankelijker te maken is klinkklare onzin als Amsterdam zelf deze toestroom van vervuilend verkeer niet meer aankan. De enige oplossing is goed openbaar vervoer, en maak het gratis, ook tussen Almere en Amsterdam. Voor de binnenstad is de metrotram zoals voorgesteld door de SP een beter en goedkoper alternatief.
Het plukken van de burger om de stad uit te breiden is niet de juiste aanpak. Maarten van Poelgeest komt als stadsstrateeg in aanvaring met de wensen van GroenLinks in Zuidoost en de meerderheid van de andere partijen. Ik hoop dat GL Zuidoost zich kan handhaven tegenover van Poelgeest.
Laat de politiek zich in de eerste plaats bezighouden met het oplossen van dringende problemen in alle wijken. Haal het geld bij de bedrijven die winst maken en niet bij de burgers. Bedrijven maken al het meeste gebruik van de voorzieningen, wegen, en infrastructuur. Zolang het probleem van het geweld in Zuidoost niet is verdwenen, zal de economische opgang op zich laten wachten.
In het verleden ging het om kwajongensstreken, nu gaat het om moord en zware criminaliteit. Het 'verstedelijken' van Zuidoost zal daarbij niet helpen, integendeel. Wij willen een leefbaar Zuidoost, waar het prettig is te wonen, te werken, te wandelen en te fietsen, zonder angst. Liefde voor Zuidoost ontbreekt hier zeker niet, heer van Poelgeest, maar de liefde voor politici die alleen oog hebben voor projectontwikkelaars en bedrijven is nihil. De aantrekkingskracht, het kenmerk van Zuidoost is het groen en dat willen we houden ZO.