In de tijd van de Sovjet-Unie werden door het centraal planbureau vijfjarenplannen opgesteld. Dat had zin, want het land moest opgebouwd worden na eeuwen tsaristische onderdrukking en ellende. Tot eind vorige eeuw werd er in het westen schamper gelachen over deze planeconomie. Nu heeft het kapitalistische westen de planeconomie volledig overgenomen. Ja, men maakt nu zelfs tien-, twintig- en dertigjaarplannen. The sky is the limit. En dat in een tijd waarin we onze schaapjes zogezegd op het droge hebben, dat er weinig opgebouwd hoeft te worden, en dat we ook in een crisis leven die plannen heel wat moeilijker maakt. Het lijkt erop dat er eerder sprake is van afbraakplannen dan opbouwplannen. Dat heet 'disaster capitalism'. Eerst alles vernietigen om alles weer te kunnen opbouwen. Kassa!
Hoe komt dat zo? Hubris en nemesis zijn termen die zich opdringen. Hubris is overmoed en nemesis is wraak, de vergelding voor de overmoed. Hubris en nemesis zijn typisch voor de eindfase van beschavingen. Maar laten we dichter bij huis blijven. Ik heb hier voor me liggen 'Ontwerp Structuurvisie Amsterdam 2040', De Toekomst van Zuidoost - samenvatting uitwerkingen Structuurvisie Zuidoost 2020' en 'Wijkvisie Gein - een realistisch droombeeld van de wijk in 2020'. Naarmate de plannen toenemen lijken de vooruitzichten voor de burger af te nemen. Want al die megalomane plannen moeten toch betaald worden door de bevolking, zeker de infrastructuur. Als er gebouwd wordt zal dat ten koste gaan van groen. De luchtvervuiling zal toenemen. En die plannen worden duurder en duurder. Kijk maar naar de Noord-Zuidlijn.
De Structuurvisie Zuidoost 2020 is al in 2005 behandeld. Intussen is de economische situatie grondig gewijzigd. De plannenmakers laten zich daardoor niet afleiden. Men gaat voor goud, zoals een van onze politici zich liet ontvallen. Mevr. Els Verdonk van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Zuidoost is een van die desastreuze plannenmakers. In feite kunnen we in ons stadsdeel op kleine schaal zien wat er gebeurt op wereldniveau: het neoliberalisme dat de economie met grote plannen aanstuurt, privatiseert, dereguleert, en vernietigt wat goed is, het milieu, sociale voorzieningen, en dat alles ten gunste van een kleine caste van ondernemers op de vrije markt die groot geld verdienen met al die megalomane projecten. Verdonk had het altijd over het 'doorstromen' op de huizenmarkt; wat zij bedoelt is het creëren van een bubbel die de huizenprijzen steeds opdrijft en aldus hogere winsten verzekert voor bouwbedrijven, makelaars, hypotheekverstrekkers en banken. Ook de gemeentebelastingsdiensten pikken een graantje mee in de bouwwoede.
Hoe het verder met de inwoners gaat zal onze bestuurders worst wezen. Het dagelijks onderhoud van de wijken wordt verwaarloosd. Het bestuur regelt bureaucratisch wanneer onderhoud moet gebeuren en dan worden er grote en dure contracten gesloten; het werk wordt uitbesteed aan aannemers die het werk weer aan onderaannemers uitbesteden die op hun beurt weer... Elke aannemer of onderaannemer moet winst maken. Het eigenlijke werk wordt gedaan door mensen die onderbetaald worden en het werk wordt dus slecht afgeleverd. De hoofdaannemer gaat met de grootste winst lopen zonder er veel voor gedaan te hebben.
Om al die dure projecten te kunnen betalen moet er natuurlijk bezuinigd worden op lonen en sociale voorzieningen. Terwijl iedereen weet dat het geld van modale lonen en uitkeringen grotendeels meteen teruggaat naar de economie voor levensonderhoud en dat de gigantische bedragen voor bouwprojecten vaak verdwijnen naar het buitenland of in dubieuze investeringen.
Zuidoost is bij de bouw opgezet als een gebied met verhoogde dreven. Dat was een goed en welbedacht plan. Toch wil het stadsdeelbestuur ook deze dreven op de schop. Iets wat de belastingbetaler weer veel geld zal kosten maar de bouwwereld veel geld zal opleveren. Het planboekje 'De Toekomst van Zuidoost' ziet veel nadelen in de huidige dreven, maar de argumentering wordt totaal niet onderbouwd. Het bestaande systeem van dreven is prima, het is veilig en milieuvriendelijk. Het ziet ernaar uit dat de voorgestelde drevenplannen van het stadsdeel bedoeld zijn om de bouwindustrie te gerieven, niet om de wijken te verbeteren. Die hele plannenindustrie is bedoeld om de opties voor de toekomst vast te leggen. Ook Verdonk verwees in haar betogen in de deelraad telkens naar gemaakte plannen en beslissingen uit het verleden. Dat is onbehoorlijk bestuur als het eenzijdig wordt toegepast. Als er dan dwingende plannen voor de toekomst gemaakt mogen worden, dan moet dat dwingende karakter van democratisch besloten plannen zeker ook gelden voor bestemmingsplannen en de hoofdgroenstructuur.
Henk de Boer: "Zoals het er nu naar uitziet worden de plannen voor woningbouw in Centraalpark en zuidoever Gaasperplas tot 2014 in de ijskast gelegd.
Zo hoorde dat ik dat alle werkketens van Beheer Openbare Ruimte (BOR), bijv. in Kelbergen, naar het gebied gaan waar BOR en de milieupolitie nu zitten, namelijk tussen kinderboerderij Brinkie en het Afvalpunt. Een investering van 800.000 euro werd gezegd. Dat betekent volgens mij dat voorlopig de woningbouw in Centraalpark en aan de zuidoever van Gaasperplas van de baan is, ook gezien de economische crisis waardoor veel bouwprojecten stil liggen. Je gaat niet 800.000 euro investeren als je over een paar jaar alles weer moet afbreken en bouwrijp moet maken."
Commentaar van Winnie op de post van Henk de Boer: "Alleen over de mogelijke locatie van de zuidkant van de Gaasperplas zijn stadsdeel en gemeente het grotendeels eens. Er zijn wel verschillen, maar toch is die locatie opgenomen in de Structuurvisie 2010 van Amsterdam. Het gaat er dus niet om of er voorlopig geen geld is, of er tijdelijke andere plannen zijn enz., maar of die LOCATIE ZUIDKANT GAASPERPLAS opgenomen blijft in de plannen.
Het is daarom wel degelijk enorm belangrijk nu goede afspraken te maken voor de verdere en verre toekomst. Om te reageren d.m.v. een zienswijze op de Structuurvisie Amsterdam. Om afspraken te maken over hoe hiermee om te gaan in een nieuwe coalitie."