Ecologische rapporten deugen vaak niet

DeMonitor heeft een aantal uitzendingen gemaakt over Dier en Bouw. Het gaat daarin over de ondeugdelijkheid van ecologische rapporten gemaakt om bouwen in groengebieden acceptabel te maken. Ecologen willen hun broodheer, of dat de overheid is of een onderneming maakt niet uit, graag ter wille zijn. De ecologische adviesbureaus schieten als paddestoelen uit de grond. Er is geld mee te verdienen. De eerlijkheid en integriteit komen daarbij vaak in het gedrang.

De gemeente Amsterdam heeft een bodemonderzoek laten doen in zes Amsterdamse parken, maar hoofdzakelijk op plekken waar geen festivals plaatsvinden. Maar ook op die plekken met lichte recreatie werd al verdichting geconstateerd en dat had de gemeente niet voorzien. Je moet goed in je schoenen staan om de druk van gemeente en bedrijven te weerstaan. Lukt dat bij integere adviesbureaus niet dan geven besturen vaak richting aan onderzoeken door een plek te kiezen waar in elk geval niet geconstateerd zou kunnen worden (wegens ontbreken van onderzoek) dat er zware verdichting is ontstaan.

DeMonitor: "Natuurbeschermer van het eerste uur Jaap Dirkmaat is erg kritisch over de natuurbescherming in Nederland. Bouwprojecten gaan vrijwel altijd door, ook al zitten er beschermde dier- of plantensoorten op een bouwplek. De natuur die verloren gaat, moet dan worden gecompenseerd. Zo worden er veldjes aangelegd waar verjaagde dassen kunnen eten, of kastjes opgehangen voor mussen die moeten verhuizen. ‘De vraag is of die compensatie ook werkt in de praktijk,’ zegt Dirkmaat. ‘Het is een doekje voor het bloeden.’"

DeMonitorActivist Jaap Dirkmaat over natuurcompensatie bij bouwproject: ‘Het is een lachertje’

Ecologische rapporten zijn heel duidelijk geschreven met het oog op een rechtszaak,’ aldus Raoul Beunen, onderzoeker aan de Wageningen Universiteit. Hij onderzoekt natuurbescherming in Nederland en bekijkt hoe ecologisch onderzoek wordt uitgevoerd, voordat een bouwproject van start gaat. ‘De mensen die deze rapporten aanvragen, de bouwers, eisen dat ook bij het adviesbureau dat het rapport maakt: het moet ‘Raad-van-State-proof’ zijn.’ Als er iemand bezwaar aantekent tegen het bouwplan en de zaak komt uiteindelijk terecht bij het hoogste bestuursorgaan, de Raad van State, dan moet het ecologisch rapport daar standhouden.

Volgens Beunen is er door de natuurbeschermingswet sterk de nadruk komen te liggen op de procedurele kant van de besluitvorming. De aanwezigheid van rapporten met de juiste conclusies is vaak belangrijker dan een goede inhoudelijke afweging: wat is nu het beste voor de natuur? ‘Iedereen is zich daarvan bewust en daardoor ontstaat de neiging voor ecologische adviesbureaus om naar gewenste conclusies toe te schrijven.’

Gebeurt dat ook bewust? ‘Ik denk dat de meeste adviseurs proberen om zuiver te werk te gaan, maar er zijn ook rapporten waaruit duidelijk naar voren komt dat naar gewenste conclusies is toegeschreven.’

Beunen: ‘Elke keer wordt er weer een beetje afgeknabbeld van de natuur. Het effect van al die bouwprojecten gezamenlijk heeft uiteindelijk ook consequenties en we hebben eigenlijk heel weinig zicht op wat het effect daarvan gaat zijn op onze natuur.’”

Bouwprojecten kunnen soms van groot belang zijn. Maar veel erger wordt het als ook voor de amusementindustrie de natuur moet wijken. Wat mij betreft zijn dance events geen vorm van cultuur, tenzij je cultuur opvat in de zin van ‘geweldcultuur’, ‘afbraakcultuur, e.d. Er wordt op festivals met ingeblikte muziek gewerkt, er wordt niet gezongen, er worden geen muziekinstrumenten bespeeld. En er zijn duizend dance events in een dozijn. Je wordt er mee doodgegooid. Elk gat moet zijn eigen openluchtfestival hebben. Maar er is geen enkele noodzaak om festivals in natuurgebieden te houden. Die kunnen beter en zonder overlast in grote zalen als de ZiggoDome, Afas Live of de Arena.

© Natuurbescherming ZO 2015