Insecten in gevaar

EIS-Nederland: Dramatische achteruitgang vliegende insecten

De afgelopen 25 jaar is drie-kwart van de vliegende insecten uit ons landschap verdwenen. Dat blijkt uit Duits-Nederlands onderzoek dat gisteren in PlosOne gepubliceerd is. Vliegende insecten zijn van groot belang voor ons ecosysteem: zij zijn de bestuivers van een groot deel van de inheemse wilde planten en vormen de voedselbron voor insectenetende vogels. Een zo sterke achteruitgang kan dan ook niet zonder gevolgen blijven.  

Het Nederlands-Duitse onderzoek baseert zich op insecten verzameld met vallen in Duitse natuurgebieden. Omdat de meeste van deze terreinen niet ver van onze grens liggen, mag verondersteld worden dat de achteruitgang in ons land vergelijkbaar is. Dat is in ieder geval wel de subjectieve indruk van veel entomologen. Objectieve data voor ons land ontbreken evenwel vooralsnog. EIS Kenniscentrum Insecten werkt momenteel aan het invullen van die kennislacune. Verder werken we samen met Naturalis aan het ontwikkelen van efficiënte technieken om veranderingen in biomassa van insecten te monitoren zoals de inzet van plakvallen en geautomatiseerde cameravallen.   

De oorzaken van de sterke achteruitgang van vliegende insecten zijn nog onbekend. De intensivering van de landbouw en het daarmee gepaard gaande gebruik van neonicotinoiden zijn bekende verdachten. Ook uit recent onderzoek van EIS Kenniscentrum Insecten blijkt dat onze traditionele landbouwgebieden grootschalige cultuursteppen geworden zijn waar slechts weinig insecten zich kunnen handhaven."

More than 75 percent decline over 27 years in total flying insect biomass in protected areas

grafiek-teruggang-insecten-nl

RadboudUniversiteit: "In 63 beschermde natuurgebieden in Duitsland is sinds 1989 de totale biomassa vliegende insecten met ruim 75 procent afgenomen. De teruggang werd al vermoed, maar blijkt veel groter dan gedacht. Samen met Duitse collega’s publiceerden ecologen van de Radboud Universiteit deze bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE op 18 oktober.

Afgelopen jaren werd al steeds duidelijker dat bepaalde insectensoorten, zoals bijen en vlinders, steeds minder voorkomen in West-Europa en Noord-Amerika. ‘Maar dat de aantallen van alle vliegende insectensoorten in zo'n hoge mate aan het afnemen zijn als we hier zien in zo'n wijdverspreid gebied, is een nog alarmerender bevinding’, zegt projectleider Hans de Kroon.

Maatregelen

De Kroon: 'Wat we op dit moment alleen kunnen doen is grote voorzichtigheid betrachten. Minderen met de dingen waarvan we weten dat ze een slechte invloed hebben, zoals het gebruik van pesticiden  en verdwijnen van bloemrijke akkerranden in de landbouw. En hard werken aan vergroting van onze natuurgebieden met naar verhouding minder randzones met de landbouwgebieden.’”

En wat ook zou helpen is het stoppen met evenementen in natuurgebieden, want daar worden al jaren op zeer grote schaal evenementen georganiseerd. Tijdens evenementen worden maaltijden bereid en dat gebeurt vaak met propaangas dat tijdens de verbranding CO2 in de lucht uitstoot. Bovendien worden tijdens festivals CO2 bellen en andere gaseffecten de lucht in geblazen. Hoe duurzaam festivals ook gemaakt worden ze blijven veel milieuvervuiling veroorzaken, in elk geval veel meer dan een park zonder festivals waar enkel het onderhoud met machines wat luchtverontreiniging veroorzaakt. In natuurgebieden zouden evenementen gewoon verboden moeten worden. Elke bezoeker van een groot festival belast de natuur met 6,2 kg CO2 per dag. Er is voor evenementen ook ontzettend veel vrachtverkeer nodig voor aan- en afvoer van zwaar materiaal en materieel.
In natuurgebieden waarin CO2 vervuiling in feite niet bestond wordt nu tijdens evenementen op grote schaal kunstmatig vervuiling veroorzaakt voor het amusement van tienduizenden bezoekers.

Het convenant van de gemeente Amsterdam met festivalorganisatoren biedt geen soelaas. In plaats van de natuur te steunen faciliteert de gemeente juist lucht- en andere vervuiling, schade aan natuur, fauna en flora en geluidsoverlast voor omwonenden door wat halfzachte en niet te handhaven en niet gehandhaafde criteria te suggeren. Dat noemt men verduurzamen, maar het is in feite het toestaan van vernieling van natuur en overlast voor omwonenden. Deze milieuvervuiling is eenvoudigweg te vermijden door het verbieden van evenementen in parken en natuurgebieden die bedoeld zijn voor natuur en biodiversiteit.

clips 4241

Milieubelasting van een gemiddelde festival
Festivals en evenementen

PLBSound: "Voor het ultieme knalmoment op elk evenement hebben wij een ruim assortiment aan confetti, kabuki, CO2, bellen, sneeuw en vlam effecten/vlammenwerpers.

CO2 effecten
Wanneer u naar iets zoekt dat werkelijk een grote indruk op uw bezoekers zal maken, dan kunt u een CO2 effect huren. Zoals bijvoorbeeld onze CO2 jets. Deze ‘schieten’ enorme rookpluimen van ijskoude CO2-damp tot wel acht meter de lucht in. De CO2 Jets produceren een hard sissend geluid wanneer de Jets worden afgevuurd, waardoor u kunt genieten van een zeer spectaculair ‘wow-effect’. De CO2 Jet is zeer veilig en betrouwbaar en aan te sturen door middel van het DMX protocol. Uiteraard hebben we ook de CO2-gun van MagicFX in de verhuur. Bij ons vindt u wat u zoekt!

clips 4242

Sovon: "Uit zojuist gepubliceerd, Duits-Nederlands onderzoek blijkt dat in Duitse natuurgebieden sinds 1989 de biomassa van vliegende insecten met zeker 75 procent is afgenomen. Deze alarmerende afname is waarschijnlijk ook van toepassing op Nederland, maar harde cijfers van ons land ontbreken. Daarom pleiten onderzoeksorganisaties Sovon, de Vlinderstichting en EIS Kenniscentrum Insecten voor het systematisch meten van de insectenstand. En voor meer onderzoek naar de mechanismen die verband houden met deze afname.

Metingen hard nodig

In Nederland ontbreekt onderzoek naar de biomassa van insecten zoals dat in Duitsland is gedaan. Slechts van een klein aandeel van alle insecten, de vlinders, weten we wel dat die sinds 1992 met circa 45% zijn afgenomen. Meer kennis over de ontwikkeling van de aantallen vliegende insecten is daarom hard nodig. Net zoals de aantallen vogels en vlinders al jaren worden gemonitord, moet een begin worden gemaakt met het systematisch meten van aantallen insecten. Dat kan met hulp van de grote aantallen natuurvrijwilligers die er zijn.

Gevolgen achteruitgang te weinig onderzocht

Als driekwart van de insecten in bijna dertig jaar verdwenen is, kan dat niet zonder gevolgen blijven voor onze leefomgeving. Insecten zijn bijvoorbeeld een cruciaal onderdeel in de voedselketen van vogels en zoogdieren. ‘Dit is verontrustend nieuws. Een dergelijke afname kan heel goed een verklaring zijn voor de enorme afname die we zien bij soorten van het boerenland, zoals veldleeuwerik en patrijs’, aldus hoogleraar geïntegreerde natuurbeschermingsbiologie Ruud Foppen.

Eerder onderzoek van Sovon en dezelfde wetenschappers van de Radboud Universiteit liet zien dat insectenetende zangvogels afnamen in gebieden met hoge concentraties van het insectenbestrijdingsmiddel imidacloprid. Over de gevolgen van het verdwijnen van insecten is te weinig bekend en onderzoek naar mechanismen die verband houden met deze afname is daarom hard nodig.

Dat in Nederlandse natuurgebieden bewust milieuvervuiling toegestaan wordt is een gotspe.
En als er minder insecten zijn dan zijn er bijgevolg ook minder vogels.

Vogelbescherming: "Sinds 1980 zijn alleen al in Noordwest-Europa 421.000.000 vogels verdwenen. 421 miljoen! Door wetenschappelijk onderzoek wordt steeds duidelijker waarom de vogels massaal verdwijnen.

Ook onze eigen leefomgeving

En mochten er mensen zijn die het verdwijnen van al deze prachtige vogels niet boeit. Dat kan. Bedenk dan dat de leefomgeving van onze vogels, ook onze eigen leefomgeving is. Een gezonde vogelstand, vlinderstand en insectenstand is een graadmeter voor de kwaliteit van die leefomgeving. Zijn de vogels ziek, zwak en misselijk doordat er een laag van giffen en stikstof over ons land ligt? Dan krijgen ook mensen vroeg of laat hun deel en zullen deze schadelijke stoffen onze gezondheid beïnvloeden.

Vogelbescherming Nederland roept het nieuwe kabinet op zo snel mogelijk maatregelen te nemen om de stikstofuitstoot en het gebruik van giffen en bestrijdingsmiddelen aan banden te leggen. Zet een omgevingsbeleid in dat onze landschappen weer diverser maakt. We willen onze bloemen, insecten, vogels en vlinders terug! Het wordt tijd dat de basiskwaliteit van ons landschap opgekrikt wordt. We hebben recht op een overheid die garant staat voor een gezonde leefomgeving. Rutte, doe iets!”

Achteruitgang insecten treft vogels keihard

Natuurmonumenten: "Natuurmonumenten ziet goede kansen in het regeerakkoord. De plannen bieden ruimte voor het versterken van natuur en landschap in Nederland. We hadden echter liever gezien dat het kabinet concrete doelen had gesteld voor de versterking van onze natuur. Die ontbreken."

© Natuurbescherming ZO 2015