De Derde Weg voorbij

Den Uyl-lezing: De Derde Weg voorbij


Een historische toespraak? Nee, gezwets van de bovenste plank om de kool en de geit te sparen, en de ingeslagen weg van de markteconomie voort te zetten.

"De Derde Weg voorbij: zo luidt de titel van mijn verhaal. Twee dingen, zou de oude wijze man gezegd hebben. Twee dingen: er is iets goeds over de derde weg te melden, en er is iets slechts over de derde weg te melden. Het goede is dat de sociaal-democratie vanuit de impasse van de jaren tachtig en negentig door de derde weg-vernieuwing heen is gegaan en haar wilde postmaterialistische haren van de jaren zestig/zeventig verruilde voor een broodnodige nieuwe oriëntatie op ‘bread and butter  issues’: werk en de economie. Het slechte is dat de derde weg vast liep in het moderne kapitalisme. En we wel verder moeten.

Dan de markt. Wat doen we met de markt? Laten we om te beginnen met alle negativiteit rond de markt waar nu sprake van is, niet vergeten hoe markten wereldwijd zorgen voor welvaart, investeringen, werkgelegenheid en innovatie. De les die wij moeten trekken uit het falen van markten in de huidige crisis is niet dat we terugvluchten naar het oude geloof in staatsinterventies en een door de staat gedomineerd economisch leven. Dat zou louter resulteren in het inruilen van de ene mislukking voor de ander.

Ik zou liever een andere les trekken en dat is dat we vooral realistisch moeten zijn over de markt. In dat licht kan het verstandiger zijn de markt af te schermen dan haar trachten te temmen.

Het moderne kapitalisme heeft in het westen niet geleid tot grootscheepse verpaupering en diepe armoede. Er is een hoog welvaartsniveau gerealiseerd en deze crisis overleven we ook wel weer."

Het moderne kapitalisme heeft gezorgd voor oorlogen en verpaupering. Kijk naar Irak en Haïti. Globalisering is een nieuwe vorm van kolonialisme. De oorlogen in Joegoslavië, Irak en Afghanistan waren illegaal en hebben het Westen elk begrip voor normen en waarden ontnomen. We leven in een tijd waarin casinokapitalisme en catastrofekapitalisme welig tieren. Sociale voorzieningen worden beetje bij beetje afgebroken. Alles wordt duurder, ook de essentiële levensbehoeften, wonen, gezondheidszorg, energie, openbaar vervoer. De werkgelegenheid komt steeds verder in het gedrang. Onze economie is gebaseerd op een piramidespel. Met andere woorden, ook de Derde Weg heeft gefaald. Wouter Bos moet verplicht worden om The Shock Doctrine van Naomi Klein te lezen. Nu komt hij over als een wereldvreemd manneke, een Wammes Waggel.

Wouter Bos stuurt zijn aanhang het bos in. Maak je borst maar nat, de echte crisis staat ons nog te wachten, het is een kwestie van een paar jaar. Er komt geen drastische aanpak van de excessen. (Blair maakt het nog bonter, die is zelf op de graaitoer.) Het is nu 'ieder voor zich en god voor ons allen' (en het bestaan van een god is zeer twijfelachtig). Met Wouter Bos gaan we de boot in. 'De boot ingaan' is een uitdrukking die verwijst naar het onder dwang ronselen van matrozen voor oorlogsschepen. De bevolking wordt steeds verder in een keurslijf geperst, de banksters kunnen hun gang gaan en de reële economie ontwrichten.

Scheringa heeft er nog steeds zin an, hij verkoopt Nederland een Masterclass Ondernemen en gaat het land rondreizen met lezingen. Nederland fraudeland!

Er waart een spook door de wereld...

© 2009