Botsende culturen

Gisteravond speelde Seong-Jin Cho, een jonge virtuose pianist, in het Concertgebouw. Samen met het concertgebouworkest zelf, een geweldig mooie uitvoering. Het KCO blijft een van de beste orkesten ter wereld. In de serie Essentials kregen de bezoekers een korte toelichting van een Belgische tv-presentator met een muzikale achtergrond. Of de muziekbeleving gediend is met een presentatie van wat beelden met onder andere een naakte barbiepop, oranjefans, een pak Vlaamse friet, en een grappig bedoeld commentaar over nationalisme (het ging over Smetana en zijn Má Vlast) betwijfel ik. Er waait een nieuwe wind in het Concertgebouw blijkbaar. Bij de vorige Essential waren een paar honderd Syrische vluchtelingen aanwezig.

KCO


RCO: "Bij het Koninklijk Concertgebouworkest zal Seong-Jin Cho zijn debuut maken als solist in het Pianoconcert in G van Maurice Ravel. Daarna leidt de eveneens debuterende dirigent Jakub Hrůša het orkest in Vltava (De Moldau) en Šárka van Bedrich Smetana.”

Als de feestdagen naderen loopt het leven ook wat stroever en enerverender. Het weer zit niet mee. Het is koud en regenachtig. Overvol openbaar vervoer. Geïrriteerde reizigers. Een stampvolle tram 5 terug naar Zuid. Een mevrouw kon niet meer bij de kaartlezer. Dus heb ik even aangeboden om voor haar te piepen. Dat lukte met een handige duik tussen de omstaanders. In Moskou stond ik jaren geleden eens vlak bij de kaartjesautomaat van een trolleybus. Regelmatig kreeg ik muntstukjes toegestopt om in de ‘automaat’ te stoppen; maar een ‘automaat’ was het niet, ik moest zelf een kaartje afscheuren en terugsturen via de handen van tussenpersonen in de richting van de betaler. Als het niet snel genoeg ging, dan kreeg ik te horen ‘Waar blijft mijn kaartje?’ Maar gisteravond liep alles tot Station Zuid zeer beschaafd. De chauffeur liet mensen ook uitstappen via de ingang. Een goede stressbestendige chauffeur is van het allergrootste belang in een stad als Amsterdam in tijden als deze.

Het regende intussen behoorlijk. De metro naar Gein kwam eraan. Bij het instappen moest ik me door een paar families (compleet met babies) immigranten door wurmen. Ik schat in dat ze uit de buurt van Bangladesh kwamen. Verderop in de metrowagen stonden een aantal naar ik veronderstel ‘Syrische’ (kunnen ook Afghanen geweest zijn) vluchtelingen. Een ervan had zichzelf en de vloer bij een deur ondergekotst. Iedereen stoof weg uit zijn buurt. Een trieste vertoning. Onze eigen jeugd weet intussen dat je het beste op uitgaansavonden buiten kunt kotsen, maar deze man was nog niet op de hoogte. Wie weet speelde vermoeiheid, ellende, cultuurschok, verwarring, slecht gevallen westers eten, ook een rol. Het was heel zielig. Maar de man kon natuurlijk niet in zijn eigen kots blijven staan. Dus liep hij naar de volgende deur. De omstaanders schoten weer een eind uit de buurt toen hij ook daar over zijn nek ging. Een paar behulpzame landgenoten van hem hebben hem rustig bij de volgende halte uit de metro geholpen. Intussen stonk het verschrikkelijk in deze metrotrein. Een Surinamer achter me, duidelijk een beetje aangeschoten, begon een pittige joint te roken. De metrobestuurder had dat gauw in de smiezen, deed zijn deur open en zei er wat van. Hij kreeg meteen een krachtig commentaar terug. ‘Het stinkt hier, man! Er is gekotst.’ Gelukkig had de bestuurder de situatie snel door, mopperde even en reed verder. Mijn respect voor de begripvolle bestuurder.

En zo zit je op een mooie avond te genieten van een uitmuntende uitvoering van een hoogstaand niveau en even laten moet je uitwijken voor een kotsende immigrant. Ik had medelijden met hem. Het is toch wat anders als je je lekker uit kunt kotsen in de goot, maar in een volle metro is het voor de getroffene zeker geen pretje. Dit voorvalletje staat wel symbool voor de botsende culturen waar we de komende tijd vaker mee te maken zullen krijgen, van twee aparte werelden. En laten we wel wezen, onze politici en captains of industry hebben er zelf hard aan meegewerkt.

Je hoort tegenwoordig wel vaker dat de vluchtelingenstroom veroorzaakt wordt door de klimaatverandering. Nou, dat is wel een beetje kort door de bocht. Wat is de oorzaak van de klimaatverandering? De globalisering, de neoliberale hebzucht en de onwil om deze wereld te organiseren op eerlijke en menselijke principes.

Naomi Klein zegt het zoals het is: het is het kapitalisme, het neoliberalisme dat verantwoordelijk is voor ongelijkheid, armoede, en ook oorlogen. En die oorlogen en de armoede zorgen ervoor dat mensen massaal de ellende ontvluchten.

NaomiKlein: "Forget everything you think you know about global warming. The really inconvenient truth is that it’s not about carbon—it’s about capitalism. The convenient truth is that we can seize this existential crisis to transform our failed economic system and build something radically better.”


En nu we het toch over vluchtelingen hebben, wie zijn de grootste raddraaiers op dit moment? In de eerste plaats is er de VS, dat zowat overal rebellen heeft bewapend en gesteund om hun niet welgevallige regimes onderuit te halen. Dan zijn er nog Saudi-Arabië, OekraïneIsraël en Turkije die eveneens de rebellen steunen en van wapens voorzien. Iedereen weet onderhand dat Turkije de Russiche jet heeft neegeschoten op Syrisch gebied. Turkije voert al maanden vluchten uit boven het grondgebied van andere landen. Turkije heeft ‘rebellen’ in Syrië aan de kant van Daesh staan. Als het Russische vliegtuig gedurende 17 seconden over Turks grondgebied zou zijn gevlogen, dan hadden de Turkse jets in die luttele seconden niet de tijd gehad om volgens eigen zeggen 10 waarschuwingen door te sturen aan het Russisch vliegtuig. Dictator Erdogan en Poroshenko van Oekraïne zijn zeer gevaarlijke regeringsleiders. Turkse en Oekraïense hoge ambtenaren kopen olie van Daesh. Oekraïne verkoopt wapens aan de rebellen. Als het westen zo doorgaat dan krijgen we nog ergere toestanden en wellicht ook een nieuwe wereldoorlog. Aan het westerse spelletje van gebiedsgraaien moet een eind komen. Nu is het moment gekomen om een nieuwe wereldorde op poten te zettten gebaseerd op fair trade en respect voor mensen en milieu.

Het eerste wat dient te gebeuren is het stopzetten van alle hulp aan de Syrische rebellen. Gevolgd door het vernietigen van Daesh. Pas dan kan gewerkt worden aan een eerlijk economisch systeem. Pas dan zullen de vluchtelingenstromen ophouden. Dan stoppen met het organiseren van regime change overal ter wereld.

Trouwens, of de sfeervolle diners in de spiegelzaal van het Concertgebouw voor het concert wel bevorderlijk zijn voor een ongestoorde uitvoering is nog de vraag. In mijn rij moest een van de bezoekers hals over kop naar de uitgang. Het zou me niet verbazen als hij 'dringend naar de wc moest’ om het even beschaafd te zeggen. Maar de concertuitvoering behoorde tot de top.

© 2015