De burgemeester is volgens de APV, de Algemene plaatselijke verordening, verantwoordelijk voor de orde en veiligheid in Amsterdam. Zij heeft daarin discretionaire bevoegdheden, d.w.z. dat zij zelf kan beslissen of iets een gevaar is voor orde en veiligheid of niet en welke maatregelen genomen moeten worden.
Vanmorgen was Femke Halsema in Buitenhof te gast. Zij had het over de 'eigen verantwoordelijkheid van mensen’ bij het naleven van de maatregelen tegen verspreiding van het Coronavirus. Zij baseert zich volgens eigen zeggen enkel op wat het Rijk, met name het RIVM, hierover aan maatregelen hebben ingevoerd. Dat is enigszins begrijpelijk want het gaat om ingewikkelde medische en ambtelijke kwesties. Maar toch klopt haar visie niet helemaal. Zij heeft wel degelijk de mogelijkheid om in elk geval te handhaven, en daar ziet zij kennelijk nog niet het nut van in. Misschien heeft zij daar de middelen en het personeel niet voor. Maar dat is dan op zich al een crisissituatie die zo snel mogelijk aangepakt en opgelost zou moeten worden. Bas Heijne had het in de uitzending over handhaving en Halsema schudde hierover het hoofd. Toch vreemd. Als een bedrijf als de Jumbo op zijn website de mensen oproept om boodschappen het liefst alleen te doen, dan is dat bedrijf zeer goed bezig. We weten dat Amsterdammers en dan vooral de jongeren zich niet veel aan wet en regels gelegen laten liggen; daar kan zij persoonlijk zelf over meespreken.
De Jumbo zou zelfs bewakers kunnen aanstellen om te verhinderen dat een heel gezin de supermarkt instapt. Dat zag ik namelijk vrijdag wel gebeuren, twee ouders, waarschijnlijk Somalische mensen, met twee kleine kinderen. Ik heb dat meteen gemeld aan het stadsdeelbestuur van Zuidoost en ik kreeg meteen van voorzitter Tanja Jadnanansing een mailtje terug dat zij het had doorgegeven, en dat er folders in de maak waren in diverse talen om de maatregelen voor iedereen duidelijk te maken.
De burgemeester verschuilt zich nu toch achter een overheid die al getoond heeft niet alert te zijn in deze kwestie. Nederland loopt achter op andere Europese landen. Zij kan wel degelijk specifieke eisen stellen aan wat kan en niet kan in Amsterdam. Kennelijk is zij nog onder invloed van een zeer achterhaalde neoliberale naïviteit die de voorkeur geeft aan ‘eigen verantwoordelijkheid’ en weigert te handhaven.
Roel Coutinho en Dick Heederik waren ook aanwezig in Buitenhof en die wezen op de onzekerheid wat betreft het plotseling ontstaan van infectieziekten en de mogelijke aanpak ervan, maar wezen ook op de huidige slechte toestand van ons ecologisch systeem en de slechte menselijke invloed en aantasting daarvan. Dit soort crises kan alleen in een geglobaliseerde wereld met ongebreideld verkeer, een wereld waarin natuur en biodiversiteit steeds verder in de verdrukking komen.
Over heel de wereld, heel Nederland, heel Amsterdam wordt natuur gezien als een mogelijkheid om geld te verdienen, door het kappen van bomen, zelfs bossen en wouden, en ook door commerciële exploitatie waar bijvoorbeeld ook festivals bijhoren tegenwoordig. Dat is onverantwoordelijk in deze tijd. Natuur en biodiversiteit hebben hun eigen onverstoorde ruimte nodig, waarin fauna en flora een gezonde habitat vinden. De ruimte waarbinnen dieren hun gang kunnen gaan wordt steeds kleiner. Dat geldt ook voor de ruimte voor mensen. Dat is de bron van steeds meer infectieziekten.
Festivalorganisatoren kijken de kat uit de boom. Zij vrezen voor hun winsten. De verkoop van kaarten voor hun festivals gaat voorlopig gewoon door.
Groengebied Amstelland stelt zowat het hele gebied rond de Gaasperplas open voor barbecues. Dat is zeer onverstandig in een situatie waarin er geen of nauwelijks controle is op wat daarvoor aangesleept wordt, laat staan dat er gehandhaafd wordt op commerciële verplichtingen, hygiëne of veiligheid. Langs de oostoever van de plas worden grote commerciële barbecues georganiseerd die vaak niet eens aangemeld zijn, niet gecontroleerd worden en waarbij niet gehandhaafd wordt. Iedereen kan rond de Gaasperplas zonder ambtelijke poespas een feest organiseren waarbij hele geiten (de veroorzaker van de Q-koorts) op het spit gehesen worden. Dat is vragen om problemen. Daar moet een eind aan komen.
De burgemeester misbruikte tot nog toe haar discretionaire bevoegdheid om festivals toe te staan en omgevingsvergunningen te verlenen, maar weigert kennelijk diezelfde bevoegdheid te gebruiken voor de volksgezondheid. Het is haar aangeraden om het huidige evenementenbeleid grondig te herzien, festivals in natuurgebieden en parken te verbieden en zoals de APV haar opdraagt te zorgen voor orde en veiligheid.
Nederland heeft op zeer onverantwoordelijke manier alle bedrijfsmatige activiteiten geprivatiseerd, inclusief gezondheidszorg. De laatste neoliberale aanval op de openbare ruimte en het publieke belang was de aantasting van het NatuurNetwerk Nederland dat gecommercialiseerd moest worden en geëxploiteerd als een recreatiegebied met vooral veel festivals.
In de VS is de roep onstaan om belangrijke sectoren van de economie, zoals de bevoorrading met medische hulpmiddelen te nationaliseren. Dat zouden Europa en zeker Nederland ook moeten doen. Daarbij zouden ook andere sectoren als openbaar vervoer, gezondheidszorg en natuur betrokken moeten worden. Alleen zo kan snel en adequaat ingegrepen worden als er crises ontstaan.